Η ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ

ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΝΑΡΧΙΚΩΝ

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ


Ο Νέστωρ Μάχνο και ο Πιοτρ Αρσίνοφ, μαζί με άλλους εξόριστους Ρώσους και Ουκρανούς αναρχικούς στο Παρίσι, άρχισαν το 1925 την έκδοση της εφημερίδας "Dielo Trouda" ("Εργατική Υπόθεση" που κυκλοφορούσε δύο φορές το μήνα. Ήταν μια αναρχική κομμουνιστική θεωρητική επιθεώρηση υψηλής ποιότητας. Χρόνια πριν, όταν και οι δύο ήταν φυλακισμένοι στις φυλακές Μπουρίτκι της Μόσχας, είχαν "συλλάβει" την ιδέα μιας τέτοιας επιθεώρησης. Τώρα ήταν η στιγμή να βάλουν την ιδέα αυτή σε πράξη. Ο Μάχνο έγραφε ένα άρθρο για σχεδόν κάθε ένα τεύχος για τρία χρόνια. Το 1926 στην ομάδα προστέθηκε η Ίντα Μετ (συγγραφέας που είχε αποκαλύψει τον μπολσεβικισμό στο βιβλίο της "Η Κομμούνα της Κροστάνδης" - σ.τ.μ.: στην ελληνική γλώσσα από την "Διεθνή Βιβλιοθήκη"), η οποία είχε μόλις πριν διαφύγει από τη Ρωσία. Τη χρονιά αυτή επίσης ήταν που δημοσιεύτηκε η "Η Πλατφόρμα".

Η δημοσίευση της "Πλατφόρμας" συνοδεύτηκε από αγριάδες και αγανάκτηση από αρκετούς στο διεθνές αναρχικό κίνημα. Ο πρώτος που επιτέθηκε στην "Πλατφόρμα" ήταν ο Ρώσος αναρχικός Βολίν, ο οποίος βρισκόταν, επίσης εκείνο τον καιρό, στο Παρίσι και ο οποίος, μαζί με τον Σεμπαστιάν Φορ, ήσαν οι ιδρυτές του αναρχισμού της "Σύνθεσης" που επεζήτησε να συνθέσει τον αναρχικό κομμουνισμό, τον αναρχικό συνδικαλισμό και τον αναρχικό ατομικισμό. Μαζί με τους Μόλλι Στάϊμερ, Φλέσιν και άλλους έγραψε μια απάντηση, δηλώνοντας ότι το να "διατηρηθεί ο αναρχισμός μόνο ως μια θεωρία των τάξεων περιορίζεται σε μια απλή άποψη".

Πάντως, η ομάδα της "Dielo Trouda" απηύθυνε στις 5 Φλεβάρη 1927 μια πρόσκληση για ένα "διεθνές συνέδριο", πριν από το οποίο μια προκαταρκτική συνέλευση ήταν να διεξαχθεί στις 12 του ίδιου μήνα. Παρόντες στη συνέλευση αυτή ήταν, εκτός από τη "Dielo Trouda", ένας εκπρόσωπος από την Γαλλική Αναρχική Νεολαία, ο Οντεόν, ένας Βούλγαρος, ο Πάβελ, εκπροσωπώντας τον εαυτό του, ένας εκπρόσωπος μιας πολωνικής αναρχικής ομάδας, ο Ράνκο, ένας ακόμα Πολωνός εκπροσωπώντας τον εαυτό του, αρκετοί Ισπανοί αγωνιστές, ανάμεσά τους οι Ορομπόν Φερνάντεζ, Κάρμπο και Τσιμπανέλ, ένας Ιταλός, ο Ούγο Φεντέλι, ένας Κινέζος, ο Τσεν και ένας Γάλλος, ο Ντολφίν-Μενιέρ, όλοι εκπροσωπώντας τους εαυτούς τους. Αυτή η πρώτη συνέλευση έγινε στο πίσω δωμάτιο ενός καφενείου του Παρισιού.

Σχηματίστηκε μια προσωρινή επιτροπή, αποτελούμενη από τον Μάχνο, τον Τσεν και τον Ράνκο. Ένα κείμενο στάλθηκε σε όλες τις αναρχικές ομάδες στις 22 Φλεβάρη και το διεθνές συνέδριο συγκαλέστηκε για τις 20 Απρίλη 1927, στο Hay-les-Roses, κοντά στο Παρίσι, στον κινηματογράφο "Les Roses".

Επίσης μερικοί από αυτούς που παρακολούθησαν την πρώτη συνέλευση ήταν ένας Ιταλός, ο Μπιφόλκι, που υποστήριξε την "Πλατφόρμα" και ένας ακόμα Ιταλός εκπρόσωπος του περιοδικού "Pensiero e Volontà", ο Λουίτζι Φάμπρι, ο Καμίλλο Μπερνέρι και ο Ούγο Φεντέλι. Οι Γάλλοι είχαν δύο εκπροσώπους, τον Οντεόν, που ήταν υποστηρικτής της "Πλατφόρμας" και τον Σεβερίν Φεραντέλ.

Η πρόταση που τέθηκε είχε ως εξής:

  1. Να αναγνωριστεί η ταξική πάλη ως η σπουδαιότερη πλευρά της αναρχικής ιδέας.

  2. Να αναγνωριστεί ο Αναρχικός Κομμουνισμός ως η βάση του κινήματος.

  3. Να αναγνωριστεί ο συνδικαλισμός ως η πρωταρχική μέθοδος του αγώνα.

  4. Να αναγνωριστεί η ανάγκη για μια "Γενική Ένωση των Αναρχικών" βασισμένη στην ιδεολογική και τακτική ενότητα και τη συλλογική υπευθυνότητα.

  5. Να αναγνωριστεί η ανάγκη για ένα θετικό πρόγραμμα πραγματοποίησης της κοινωνικής επανάστασης.

Μετά από μια μακρά συζήτηση, μερικές τροποποιήσεις της αρχικής πρότασης τέθηκαν υπό συζήτηση. Πάντως, τίποτα δεν κατορθώθηκε, αφού η αστυνομία επιτέθηκε στο καφενείο, διέλυσε τη συνέλευση και συνέλαβε όλους όσους ήσαν παρόντες. Ο Μάχνο διακινδύνευσε την απέλασή του και μόνο με μια εκστρατεία των Γάλλων αναρχικών απελευθερώθηκε. Αλλά, όμως, η πρόταση να δημιουργηθεί μια "Διεθνής Ομοσπονδία Επαναστατών Αναρχικών Κομμουνιστών" συνάντησε εμπόδια και μερικοί από αυτούς που συμμετείχαν στις συνελεύσεις αρνήθηκαν στο μέλλον να συγκατατεθούν γιâ αυτό.

Άλλες επιθέσεις στην "Πλατφόρμα" είχαμε από τους Λουίτζι Φάμπρι και Καμίλο Μπερνέρι, τον αναρχικό ιστορικό Μαξ Νεττλώ και ακολούθησε ο ονομαστός Ιταλός αναρχικός Ερρίκο Μαλατέστα. Η ομάδα της "Dielo Trouda" απάντησε με την "Απάντηση στους Μπερδεμένους (Confusionists) του Αναρχισμού". Μια ακόμα απάντηση του Αρσίνοφ πάνω στην "Πλατφόρμα" δημοσιεύτηκε το 1929. Ο Αρσίνοφ νευρίασε με τη αντίδραση ενάντια στην "Πλατφόρμα" και επέστρεψε στη Ρωσία το 1933. Κατηγορήθηκε, όμως, για "απόπειρα αποκατάστασης του αναρχισμού στη Ρωσία" και εκτελέστηκε το 1937, κατά τη διάρκεια των διωγμών του Στάλιν.

Η "Πλατφόρμα" απέτυχε μεν να δημιουργήσει ένα διεθνές πρόσωπο, είχε, όμως, την επίδρασή της σε αρκετά κινήματα. Στη Γαλλία η κατάσταση στο αναρχικό κίνημα τότε σημαδευόταν από μια σειρά διασπάσεων και συγχωνεύσεων, αφού οι "Πλατφορμιστές" μερικές φορές έλεγχαν τις κύριες αναρχικές οργανώσεις, ενώ άλλες φορές αποχωρούσαν και σχημάτιζαν τις δικές τους ομαδοποιήσεις.

Στην Ιταλία οι υποστηρικτές της "Πλατφόρμας" σχημάτισαν τη μικρή Ιταλική Ένωση Αναρχοκομμουνιστών, η οποία, όμως, σε λίγο κατέρρευσε.

Στη Βουλγαρία η συζήτηση για την οργάνωση οδήγησε στην επαναδημιουργία της Αναρχικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας Βουλγαρίας (FACB) στη βάση της "συγκεκριμένης Πλατφόρμας" "για μια μόνιμη και συγκροτημένη αναρχική ειδική οργάνωση" "στη βάση των αρχών και τακτικών του ελευθεριακού κομμουνισμού". Πάντως, οι "σκληροπυρηνικοί" "Πλατφορμιστές" αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν τις νέες οργανώσεις και τις κατάγγειλαν στο εβδομαδιαίο "Prouboujdane", πριν καταρρεύσει κι αυτό σε λίγο.

Παρόμοια στην Πολωνία, η εκεί Αναρχική Ομοσπονδία (AFP) αναγνώρισε την ανατροπή του καπιταλισμού και του κράτους διαμέσου της ταξικής πάλης και της κοινωνικής επανάστασης και της δημιουργίας μιας νέας κοινωνίας βασισμένης στα συμβούλια εργατών και αγροτών και μια ειδική οργάνωση βασισμένη στη θεωρητική ενότητα. Αντέκρουσε, όμως, την "Πλατφόρμα", λέγοντας ότι είχε εξουσιαστικές τάσεις.

Στην Ισπανία όπως εξιστορεί ο Χουάν Γκομέζ Κάζας στο βιβλίο του "Anarchist Organisation - The History of the FAI": "Ο ισπανικός αναρχισμός ενδιαφερόταν στο πώς θα διατηρήσει και θα αυξήσει τη επιρροή που είχε από την Αâ Διεθνή". Οι Ισπανοί αναρχικοί δεν είχαν εκείνη την εποχή να στεναχωρηθούν για το αν θα έπεφταν σε απομόνωση αγωνιζόμενοι ενάντια στους Μπολσεβίκους. Γιατί στην Ισπανία η επιρροή των Μπολσεβίκων ήταν ακόμα πολύ μικρή. Η "Πλατφόρμα" ελάχιστα επηρέασε το ισπανικό κίνημα. Όταν η αναρχική οργάνωση FAI ιδρύθηκε το 1927, η "Πλατφόρμα" δεν συζητήθηκε, ήταν, όμως, στην ημερήσια διάταξη, επειδή δεν είχε ακόμα μεταφραστεί. Όπως έγραψε ο Χουάν Μανουέλ Μολίνας, γραμματέας τότε των Ισπανόφωνων Αναρχικών Ομάδων της Γαλλίας, στον Κάζας: "η Πλατφόρμα του Αρσίνοφ και των άλλων Ρώσων αναρχικών είχε πολύ μικρή επίδραση και στο εξόριστο κίνημα και σâ αυτό στην Ισπανία· Η "Πλατφόρμα" ήταν μια απόπειρα να ανανεωθεί, να δοθεί ένας σπουδαιότερος χαρακτήρας και ικανότητα στο διεθνές αναρχικό κίνημα κάτω από το φως της Ρώσικης Επανάστασης. Σήμερα, με τη δική μας εμπειρία, μου φαίνεται ότι οι προσπάθειές τους δεν εκτιμήθηκαν πλήρως".

Ο Βâ Παγκόσμιος Πόλεμος διέκοψε την ανάπτυξη των αναρχικών οργανώσεων, αλλά η συζήτηση για την "Πλατφόρμα" αναδύθηκε με την ίδρυση στη Γαλλία της Ομοσπονδίας Ελευθεριακών Κομμουνιστών και της Αναρχικής Ομάδας Προλεταριακής Δράσης στην Ιταλία, στις αρχές της δεκαετίας του â50. Και οι δύο αυτές οργανώσεις χρησιμοποίησαν την "Πλατφόρμα" ως σημείο αναφοράς. (Υπήρχε ακόμα μια μικρή Ελευθεριακή Κομμουνιστική Ομοσπονδία Ισπανών εξόριστων). Οι προσπάθειες αυτές επαναλήφθηκαν τις δεκαετίες â60 και â70. με την ίδρυση ομάδων και οργανώσεων. όπως η Οργάνωση Επαναστατών Αναρχικών στη Βρετανία και η Οργάνωση Επαναστατών Αναρχικών στη Γαλλία.

Η "Πλατφόρμα" συνεχίζει να αποτελεί ένα αξιόλογο ιστορικό σημείο αναφοράς, όταν οι αναρχικοί που υποστηρίζουν την ταξική πάλη επιζητούν μια μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και έναν τρόπο να εξέλθουν από την πολιτική απομόνωση, τη στασιμότητα και το μπέρδεμα, αναζητώντας απαντήσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

 Nick Heath, 1989


Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Με την ταχύτατη ανάπτυξη του αναρχισμού που ακολούθησε την πτώση του τείχους του Βερολίνου "Η Πλατφόρμα" έχει αποτελέσει ξανά ένα σπουδαίο ντοκουμέντο για ομάδες και άτομα που επιζητούν να ξεπεράσουν τις αντι-οργανωτικές τάσεις τμημάτων του νέου αναρχισμού.

Το Φλεβάρη του 2001 η επίδραση της "Πλατφόρμας" επεκτάθηκε περισσότερο από ποτέ και υπάρχουν τώρα μεταφράσεις της στα τουρκικά, πολωνικά, σουηδικά, γαλλικά, εβραϊκά, ισπανικά, πορτογαλικά, ολλανδικά, ιταλικά (και με αυτή την έκδοση και στα ελληνικά) στο διαδίκτυο.

Andrew Flood, 2001

(Μέλος του Worker Solidarity Movement - Κίνημα Εργατικής Αλληλεγγύης - από την Ιρλανδία)


On to ΟΜΑΔΕΣ ΕΜΠΝΕΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ "ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ" ΣΗΜΕΡΑ

Back to Index


Source: Workers Solidarity Movement

Return to The Nestor Makhno Archive

Other pages connected to this site:

Anarchist Groups & Organizations

An Anarchist Reader

L@ Pagin@ di nestor mcnab